zaterdag 1 maart 2014

Eneo-ateliers

Bij het overlijden van Leo Vroman

Onderweg in de tijd, zijn en niet meer zijn

‘Kom vanavond met verhalen 
hoe de oorlog is verdwenen,
en herhaal ze honderd malen:
alle malen zal ik wenen.’

Wie zulke regels heeft geschreven plaatst zich zonder discussie in de rij van grote dichters.

Bij de dood van een dichter ga je hem herlezen, je wordt verrast, opnieuw geraakt. 
Vroman had ik beter in de kast kunnen laten, mijn herinnering bleek zoveel mooier. 
Misschien heb ik mijn bewondering gekoppeld aan de wel klinkende naam, of de vaak bezongen liefde voor Tineke.

Destijds heb ik me verdiept in zijn Psalmen en in het daarin beschreven ‘Systeem’.
Hij schrijft over de dood, het zinvol opgaan in het Systeem : ‘mijn stof mag paren met Uw Stof.’

‘Systeem’ en ‘Uw’ en ‘Stof’ met hoofdletters. Ik moet aan Kuitert denken die in diezelfde tijd god met een kleine letter gaat schrijven.

Uit een van de bundels valt een blaadje met mijn jarengeleden gemaakte aantekening naar aanleiding van Vroman’s  ‘Psalmen’:

‘Ruil ik dan o vrome Vroman mijn meneer god voor uw Systeem?
Welwillend geloven dat alles een onbegrijpelijk mooie plaats inneemt
gaat mijn verstand te boven.
Wel wil ik schuilen in een punt om de ineenstorting te keren
van een systeem dat door ons niet valt te beheren, ook niet door het kiezen van een plaats.

‘De dood een plaats geven, daar gaat het om’, bij Shakespeare, bij Vroman en bij de bakker op de hoek. Vroman zoekt die plaats in een systeem, ik kom niet verder dan een punt.

‘Symbolen worden tot cimbalen in de uren des doods’, zegt Achterberg.

Herinnering maakt dat wij ouder worden als wij er niet meer zijn.
Eneo-ateliers helpt vormgeven aan herinnering

 Hoe wij dat doen: Kijk op:  www.eneo-ateliers-urn.com

Geen opmerkingen:

Een reactie posten